Mozaika górnośląska: o młodych Górnoślązakach w Wermachcie

Kolejna odsłona cyklu „Mozaika górnośląska”, w nowej formule, to spotkanie poświęcone nieoczywistym losom Górnoślązaków walczących w II wojnie światowej oraz genealogii. Tym razem nie możemy spotkać się w realu, więc bądźmy razem online. Dla tych, którzy nie będą mogli dołączyć, będzie dostępny zapis spotkania.

Okazją do spotkania jest wznowienie w 75. rocznicę zakończenia II wojny światowej, cieszącej się popularnością, publikacji „Chłopak z Wehrmachtu. Żołnierz Andersa”. To, przedstawione w sposób daleki od poprawnych politycznie klisz, wspomnienia pochodzącego z Rudy Śląskiej 90-letniego Jana Szymczyka (1927-2018). Wojenne losy skierowały go najpierw do armii niemieckiej, a potem do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Sam autor poświęcił kilka lat na zbadanie niebanalnej historii weterana. Nie tylko odwiedzał archiwa, ale też dotarł do rodzin oficerów, pod którymi służył bohater opowieści: Rudolfa von Wittenberga, Antoniego Nowosadowskiego i Mariana Worwy. Ta relacja wspomnieniowa wiele mówi także o czasach schyłku dwudziestolecia międzywojennego na polskim Górnym Śląsku oraz okresie wojny i okupacji.

Pierwsze wydanie „Chłopaka z Wehrmachtu. Żołnierza Andersa” ukazało się w grudniu 2018 roku. Wydanie drugie uzupełnione jest o interesujące mapy i nowy materiał ilustracyjny. Autor poszerzył również wątki związane z wojennymi dziejami Rudy Śląskiej. Książka została opatrzona komentarzami uzupełniającymi i porządkującymi wiedzę historyczną czytelników. To sprawia, że jest ciekawą pozycją objaśniającą skomplikowaną historię Górnego Śląska.

Z kolei „Odszukaj dziadka w…” to odpowiedź na rosnące w błyskawicznym tempie zainteresowanie losami przodków, którym, ze względu na zawiłą historię XX wieku, przyszło walczyć pod różnymi sztandarami. Coraz więcej osób chce odtworzyć drzewo genealogiczne rodziny lub biogram wybranej postaci. Wielu z nas jednak nie wie, od czego te poszukiwania zacząć, do jakich archiwów się udać i jakie informacje można znaleźć w bazach internetowych. Autor w prosty i przystępny sposób przybliża, co kryją m. in. archiwalia zawierające informacje o Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska walczącej w trzech powstaniach śląskich, Armii Krajowej i Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, a także Wehrmachcie, do którego w latach II wojny światowej powołanych zostało wielu Ślązaków. Z tego poradnika genealogicznego można dowiedzieć się również, jak szukać przodków w armiach zaborczych - niemieckiej, austro-węgierskiej oraz carskiej.

Obydwie książki będzie można kupić w sklepie internetowym Muzeum Miejskiego w Tychach.

Kamil Kartasiński - historyk, autor książek „Chłopak z Wehrmachtu. Żołnierz Andersa” i „Odszukaj dziadka w…”, w której znaleźć można wskazówki, gdzie i jak poszukiwać informacji o przodkach służących w wojsku na różnych frontach podczas I i II wojny światowej, a także walczących w Powstaniach Śląskich.

Spotkanie online poprowadzi dr Mirosław Węcki. Oglądać będzie będzie je można bezpłatnie poprzez streaming live na facebookowym profilu Muzeum Miejskiego w Tychach (@MuzeumMiejskiewTychach).